Wie\Wat herdenk jij (op 4 Mei)?

Op 4 mei herdenken wij onze gevallenen. Niet alleen die van de Tweede Wereld oorlog. Neen, wij denken speciaal aan hen die ervoor gezorgd hebben dat wij in Nederland in vrede kunnen leven. Wie / Wat herdenk jij (op 4 Mei)?

Ik ben de zoon van Aad Osephius en Ans Osephius-Koevoets. Door hen ben ik op deze wereld. Jongere broer van Ed en voor hem een ongeboren broer of zus. Op 6 augustus 2000 overleed mijn vader.

Op 4 mei (her)denk ik extra aan hem.

Mede door mijn ouders kan ik vandaag in VREDE leven. Niet alleen in dit land. Echter ook met mijzelf en met het familiesysteem waar ik uit kom. Misschien wil jij nu al afhaken met verder lezen. Dat mag. Lees dan alleen het onderdeel Ken jij jouw familie? Of jij neemt even de tijd voor wat ik graag met jou wil delen.

Mijn vader en moeder hebben bewust en onbewust de oorlog meegemaakt. Mijn moeder als tweede dochter van een groot gezin. Een gezin dat weinig geld had en zodoende genoodzaakt was hun kinderen elders onder te brengen. Het begon eerst bij mijn moeder met het zoeken naar voedsel. Eerst nog in haar eigen stad. Echter dat werd al gauw velen en dan ook velen kilometers ver van huis. Onderweg betekende dat veel ellende ervaren, schuilen voor de vliegtuigen door je leven veilig te stellen in loopgraven en donkere schuilkelders. Later kreeg zij een label omgehangen en verhuisde steeds naar andere pleegouders. Zware en emotionele tijden. Tot het laatste gezin in Limburg, waar zij voor het eerst mocht ervaren wat werkelijke liefde is. Mijn moeder heeft nog steeds contact met dit gezin, en woorden zijn niet nodig om jou te doen realiseren wat dit voor haar nog steeds betekent.

Het verhaal van mijn vader verloopt geheel anders. Toen hij 12 was, een aantal jaar voor de oorlog, scheiden zijn ouders. Voor die tijd een werkelijk taboe voor de buitenwereld. Met zijn tweelingbroer, twee jongere zussen en broer ging hij bij zijn moeder wonen en kon hij vanaf dat moment geen kind meer zijn. Zijn moeder zag hem al snel als financieel partner. Hij droomde toen al dat hij arts wilde worden. Echter volgens zijn vader, eigenaar van een grote bodedienst, was hij daar te dom voor. ‘Hij kon beter hulpje worden van de lokale schoenmaker.’ En, zo liep hij dagelijks heel veel kilometers om zijn baas en klanten tevreden te houden.

' Ik weet zeker dat als mijn vader de steun van zijn ouders had gehad, hij een fantastische arts zou zijn geweest. Zowel met kennis als gevoel.'

Toen eenmaal de oorlog uitbrak, bleek zijn moeder op een strategisch punt te wonen, en werd het gezin verrast met het inkwartieren van “de vijand”. Uiteraard had de buitenwereld hier andere gedachten over, hetgeen na de oorlog ook kenbaar werd gemaakt. Al in die tijd werd navraag niet gedaan. Neen, werd “de waarheid” ingevuld. Want had men gewoon op de man af gevraagd hoe het zat, dan had men kunnen horen dat ook in dit gezin niemand gespaard werd. Want na enige jaren werd mijn vader op straat opgepakt en mocht hij naar Duitsland vertrekken. Hier heeft hij in diverse kampen gezeten en gewerkt. Over deze tijd heeft hij weinig tot niets losgelaten. Het voelde ook zo dat je hier gewoon weg niets over mocht vragen. Dus deden wij dat ook niet. Zo af en toe kwam er een klein stukje. ‘Dat hij veel mensen medische ondersteuning heeft gegeven.’ Over dat ‘hij vlak bij München zat en daar bevrijd werd door de Russen.’ ‘Hij hierna geholpen heeft bij het ontruimen van de verbrandingsovens en lopend naar huis is gekomen.’ Gebeurtenissen waar je alleen maar naar kunt raden hoe dat geweest moet zijn. Dit in een periode dat hij nog zijn jeugd had mogen hebben. Was het niet op zijn twaalfde, dan was het wel in deze periode dat hij geleerd heeft wat Overleven is. En dat was mijn vader. Een Overlever. Hetgeen hij ons ook vanuit al zijn liefde en kunnen ons leerden.

Eenmaal terug in een bevrijd Nederland ging na enige tijd voor hem de oorlog verder. Hij had de eer om geselecteerd te worden voor de elite troepen. Vanaf de Holland America lijn lokatie vertrok hij met velen naar Indonesië. Daar heeft hij enkele jaren zonder enige vastlegging van de gebeurtenissen “zijn jeugd en jong volwassenheid” voortgezet. (H) erkenning was er bij terugkomst door middel van een ingezonden stuk. Omdat Prins Bernhard te druk was, werd per post onder andere het Ereteken van Orde en Vrede opgestuurd. Mijn vader heeft deze en al zijn verhalen toen direct achter in de kast gesmeten en de deur dichtgetrokken. Want praten dat deed je niet over minimaal 7 jaar oorlogstijd. Neen wat je dan deed, was kiezen voor de Grote Vaart.

Direct na terugkomst had mijn vader zich opgegeven voor de Grote Vaart. Ver van huis en met de mannen onder elkaar. De tijden dat mannen nog van staal bleken te zijn. Jezelf en het leven oppakken en verder gaan. En, je meisje ontmoeten. Want dat deed iedereen in die tijd. Toch? Mijn vader en moeder hebben elkaar toen leren kennen. Praten over het verleden gebeurde niet. Het was Overleven in het nu en hopen op een toekomst. Dus na vijf jaar aan wal, trouwen en gezin beginnen. Waarom? Omdat iedereen dat van je verwachte. Echter wel bijna met een lege beurs, want al het geld dat mijn vader naar huis had gestuurd, was door zijn moeder opgemaakt. "Opnieuw beginnen" heette dat. Zijn reiskoffers van die tijd staan bij mij nog in huis. Met de beschadigingen van zijn tijd en opgevuld met mijn internationale levensherinneringen. 

Het heeft mij jaren beziggehouden. Waarom vertelde 'die ouwe' niets. Of zoals ik mij pas na zijn dood realiseerde;

'Waarom vroeg ik niets?’

Wat hij vooral deed, was in ‘zijn stoel’ zitten. Handen gevouwen en zwijgen. Of altijd perfect gekleed over straat. Bijnaam ‘De Generaal’ was niet voor niets. Zelf heb ik veel van de wereld mogen zien. Velen malen alleen of in heel klein gezelschap. En als ik thuiskwam, kon ik voor mijn gevoel nergens heen met mijn verhaal. Het leven was gewoon doorgegaan. Kan je nagaan als je vanaf je twaalfde mocht Overleven. Hoe vertelde je dat aan de wereld? Vooral als je uit een tijd komt, waar praten over je gevoel het beste overgeslagen kon worden.

Soms wist hij mij te verrassen. Opeens kwam hij met de vraag of ik als oud-militair met hem meewilde naar een reünie. Hij was nog nooit geweest echter dit keer was het op een kazerne waar ik ook gelegerd was geweest. Zonder veel woorden zijn wij aanwezig geweest. Wij hebben het alle twee op onze manier ervaren. Wel zag ik trotse mannen met weinig woorden, die veel voor ons allen hebben betekent. Achteraf heeft hij mij op deze manier zoveel willen zeggen. 

12 jaar was ik toen mijn vader een ernstig ongeluk kreeg. Een man die tot dat moment alleen maar hard gewerkt had. Overleefd had. Hij wist niet beter. Als ik wakker werd, was hij al aan het werk. Als ik naar bed ging, mocht hij nog lang niet thuiskomen. Soms, heel soms was hij er. Dan kon ik achter zijn rug schuilen, als Eukalypta op tv kwam. Stiekem tegen hem aanzitten en ruiken aan zijn jasje. Of bij de voetbal opeens langs de lijn om dan weer weg te zijn. Mijn held. En, hopen op een teken van liefde. Achteraf was dat er wel, op zijn manier, alleen als kind ervaarde je dat anders. Het was hem nooit getoond. Laat staan geleerd.

Al vanaf mijn 3e was ik enorm hooggevoelig, alleen daar was geen plek voor. Dat moest ik maar wegstoppen. En, dan komt door het ongeluk mijn vader thuis! Gevoel mag vanaf dat moment helemaal aan de kant. En, wordt vanaf dat moment , vooral door mijn moeder, van mij een andere rol verwacht. Praten over het ongeluk doen wij niet. Wij gaan allemaal door met het NU. Praten over de nieuwe situatie doen wij al helemaal niet. De jaren erna is mijn vader zeer loyaal aan zijn familiesysteem. De woorden die eruit komen zijn weinig positief. Daarnaast haalt hij vanuit zijn Negatieve Geloof zijn prikkels uit andere oplossingen, welke allen voor alle betrokkenen weinig goeds doen. Op de momenten dat ik hem nodig heb, kan hij er niet echt zijn. Ja, op zijn manier. Alles wat ik oppak, wordt in zijn ogen toch niets. Echter hij is er altijd. Op zijn manier. Ik heb het hem vergeven. Op een bepaald moment komt hij op bezoek en deelt mede dat 'hij ernstig ziek is”

‘Ok’ zeiden wij kort ‘en hoe nu verder’. Overleven daar zijn wij namelijk heel goed in. Zijn laatste jaren werd hij echt heel ziek en ondervond alles op zijn manier. Als Overlever. Elke soort van kanker en de groepjes waar hij gelijktijdig mee in het ziekenhuis kwam, overleefde hij. Iedereen wist hij te verrassen. Ook hier praten wij niet over. Totdat het ziekenhuis het echt opgaf en hem naar huis stuurde. Hij mocht naar huis om daar te wachten op de Dood. Alleen deze had hij al zoveel van dichtbij gezien en riep in hem opnieuw strijd op. Vechten. Vechten tegen alles! Al die tijd hebben mijn moeder en ik voor hem klaar gestaan. Waarbij ik diepvol respect heb voor mijn moeder en haar zorgen. Op een zekere avond durfde ik (na jaren studie en terugkomen bij mijn eigen gevoel) hem aan te spreken. “Pa je hoeft niet meer te vechten. Het is goed zo” Hij antwoordde niet. Hij knikte.

En toch wilde ik hem bereiken. Ik besloot hem een brief te schrijven. Ondanks dat ik nog steeds niet veel van hem wist. Een brief aan mijn vader. Dit blijkt later een week voor zijn overlijden. In deze brief vertelde ik hem hoe ik hem zag, dat ik begrip had voor zijn leven en houding, ik niet alles goedkeurde echter hem wel begreep en van hem hield, ik niets van hem verwachtte, hem respecteerde en dankte als vader. Vier dagen daarna riep hij mij bij zich. Hij gaf mij een hand en zei;

“Bedankt. Ik heb gedaan waar ik goed in was. Ik heb hard gewerkt”

Drie dagen daarna overleed hij in zijn eentje. Tijdens zijn crematie heb ik uit respect delen uit de brief voorgelezen. De boodschap kwam bij iedereen aan. Vanaf dat moment konden wij hem alleen nog Herdenken.

Zelf ben ik werkelijk bekend geworden met mijn familiesysteem toen ik met mijn moeder een Genogram ben gaan maken. 'Kom bij mij langs en ik leg jou de werking hiervan graag verder uit.' Uiteraard had mijn moeder hier in het begin veel moeite mee, echter hierdoor zijn wij eindelijk als familie gaan praten en weet ik nu ‘van wie ik er één ben’

Zelf ben ik partner en vader van twee zonen. Vanuit mijn gevoel en ervaringen voed ik hen op en leef ik mijn leven met hen. Over alles wordt gepraat en naar gevoel wordt geluisterd. Uiteraard heb ik het voordeel dat ik vanuit mijn opleidingen verplicht was om door al mijn lagen heen te gaan. En nog steeds ga. Ik kan op deze manier manier mijn eigen kracht ervaren en groeien. Zowel voor mij als voor de mensen om mij heen heeft dat veel positieve veranderingen gebracht. Echter toen ik eenmaal de verhalen van de direct betrokkenen (eindelijk) mocht horen, is er voor mij ontzettend veel duidelijk geworden en stroomde alles nog meer door. Ik voelde mij bevrijd!

Herdenken is respectvol naar de mensen die zoveel voor ons hebben mogen betekenen. Echter wat weet jij werkelijk van hen? Hoe bijzonder zijn deze mensen voor jou en weten ze dat ook? Hoe bekend ben jij met jouw (familie)verhaal?

Vragen die jij zou kunnen stellen;

• wat weet jij van jouw ouders
• wat weet jij van jouw voorouders
• wat weet jij van de oorlog
• ben jij uit liefde geboren
• is er in de familie spraken van abortus/miskraam
• ken jij de familieverhalen
• zijn er familiegeheimen
• wat is er zo opvallend aan jouw familie
• etc.

Herdenken is een belangrijk goed. Terugkijken op was en ons daaraan herinneren. Echter door in het Heden jouw systeem te kennen, begrijp jij jouw toekomst nog meer!

Hoe mooi het dan is, omdat jij dan nog meer kan Herdenken. Dat jij zelf (nog meer) in vrijheid mag leven!

Durf te vragen. Ook als iemand niet uit zichzelf begint, durf jouw eigen geschiedenis te kennen en zegt hem voort, zodat ook jij ooit Herdacht kan worden.

Nu jij zover bent gekomen, lees dan DIT ook eens.

Met inspirerende groet

Ronald Osephius Inspirator

+31 (0) 6 - 21 55 66 00